Blogpost over An Anthology of Optimism van Pieter De Buysser en Jacob Wren
Gisteravond heb ik de (voorlopig?) laatste Belgische opvoering van An Anthology of Optimism gezien in Monty. Filosoof-theatermaker Pieter De Buysser (BE) en theatermaker Jacob Wren (CA) kondigen hun lecture-performance aan als ‘an ongoing process of research into how optimism actually functions’. En dat is meteen de nagel op de kop. Ze pretenderen allerminst dat ze pasklare oplossingen uit hun onderzoek hebben gedistilleerd. Het onderzoek is opgestart. Kritisch optimisme (als waardevol alternatief voor het naïeve optimisme dat te weinig rekening houdt met feiten en gespeend lijkt van realiteitszin) bestaat. Daarvan zijn de makers overtuigd. Maar in de poel van pessimisme, waar de huidige kapitalistische maatschappij ons in onderdompelt, weet het zich slechts voetje voor voetje een plek te veroveren.
Bij het begin van hun werkproces, nu alweer een drietal jaar geleden, stuurden ze een honderdtal personen een brief. Het ging om kunstenaars, politici, schrijvers, denkers, wetenschappers, zakenmensen en dergelijke. ‘The purpose of this letter is to request a proposal from you. We would very much appreciate it if your proposal reflected a consequent, considered and personal contribution to the question of what optimism might mean in the twenty-first century. This proposal can be absolutely anything: a photograph, a piece of music, an object, a short text, a drawing or painting, a film or video, or perhaps something we haven’t even thought of yet.’ Opvallend veel kunstenaars reageerden, maar ook bijvoorbeeld Guy Verhofstadt, Yves Desmet en investeerder Michael Kraland kropen in de pen. Die reacties gebruiken De Buysser en Wren als basis om hun eigen denkproces op voort te bouwen. Op die manier nemen de makers hun publiek mee op een zoektocht naar kritisch gestaafde hoop. Ze stellen vragen, aan elkaar, aan ons, maar vooral ook aan zichzelf. En dat doen ze op een intelligente, luchtige en bescheiden manier. Ze leggen het publiek niets op. Ze doen het alleen op hun beurt een voorstel, waarmee het al dan niet akkoord kan gaan. Met dat voorstel in het achterhoofd gaat elke aanwezige nadien weer naar huis. Zo zet het onderzoek zich stap voor stap voort en wint het kritisch optimisme misschien ook langzaam maar zeker terrein. Een boeiend denkexperiment waar ik met plezier deel van heb uitgemaakt.
De website www.anthologyofoptimism.com is een blijvend instrument dat het denkproces rond het onderzoek begeleidt.
Ines Minten 